Verslag reis Noord-Korea

Terug in China dus nu de beloofde update over Noord-Korea. Een lange update (soort dagboek), bijgehouden tijdens de reis.

Dinsdag 9-apr zonder problemen vertrokken naar Noord-Korea (DPRK). Anders dan in 2009 hadden ze nu een nieuw vliegtuig, wel een toepolev, maar die zien er vergelijkbaar uit met boeing en airbus. Blijkt dat de oude vliegtuigen die ze toen hadden niet meer mogen landen in Beijing.... Aankomst zonder problemen, snel door de douane (dit was in '09 ook een stuk strikter en moeizamer).

Dan eerst maar even de grootste verschillen die ik opgemerkt heb t.o.v. mijn reis in 2009: In Pyongyang is tegenwoordig veel meer verkeer. In'09 waren de straten zo goed als leeg, nu rijden er best veel auto's (vergelijkbaar met een zondag in Eindhoven of zoiets, niet echt druk dus maar aanzienlijk meer dan in '09). Er zijn meer winkels, nieuwe moderne straten, meer verlichting, 's avonds aardige 'skyline', nieuwe appartementen etc. Ziet er meer "ontwikkeld" uit. Verder zie je veel meer mobiele telefoons, en ik heb ook het idee dat de Pyongyanger-ers modieuzer gekleed zijn. Ook de metro is een stuk drukker en 'ademt' de sfeer van een metropool uit. M.b.t. de tour mogen nu ook Amerikanen op alle tours mee, vroeger alleen heel beperkt op 1 of 2 tours in September met beperkte bestemmingen. Er zijn nu alleen nog kleine beperkingen voor Amerikanen, bv mogen ze niet met de trein terug naar China omdat er dan geen Koreaanse gids meereist, en mogen ze geen home-stays doen.

Een paar woorden over de gespannen situatie tijdens onze reis. Voor de reis was de spanning rond DPRK en Zuid-Korea en Amerika hoger opgelopen dan ooit met over en weer dreigementen. Dit hing samen met de (jaarlijkse) gezamelijke militaire oefeningen die Amerika en Z-Korea uitvoerden bij de grens met DPRK. Bij deze oefeningen wordt een aanval vanuit DPRK nagebootst. DPRK ziet dit als provocatie (niet geheel onterecht). DPRK heeft zelf nog nooit iemand aangevallen, alleen gedreigt, dit in tegenstelling tot USA. De verwachting was dat rond of op de verjaardag van Kim Jung Il op 15-April een raket afgevuurd zou worden, en US had gedreigt de raket neer te halen en terug te slaan. Vraag is wat US werkelijk had kunnen doen, maar gelukkig is het niet zover gekomen. De algemene indruk van Koryo tours/gidsen was dat DPRK "alleen maar" de druk maximaal op wil voeren en "tot het randje" gaan om de sancties op het land te verminderen en gezien te worden als een gelijkwaardige gespreksparter. De vorige provocaties hebben niet het gewenste resultaat gehaald, dus dit oest de overtreffende trap worden. Er is DPRK (en China indirect!) alles aan gelegen om een situatie als bv Irak te voorkomen. Ze willen samengaan met Zuid-Korea maar zonder Amerikaanse invloed (rejunification, een heel belangrijke doelstelling van DPRK). We werden dagelijks op de hoogte gehouden door onze engelse gids die dagelijks (via mobiel) contact had met hoofdkantoor in Beijing. In Pyongyang hadden we zelfs BBC op de tv, alleen op de verdieping waar westerse toeristen slapen.... En het ging niet eens "op zwart" als het over noord-korea ging :-) Uiteindelijk is 15-April zonder incidenten verlopen en is het weer wat rustiger, nu ook de militaire oefeningen in zuid bijna afgelopen zijn. Wij hebben overigens geen moment het idee gehad dat DPRK zich echt op een oorlog aan het voorbereiden was. Het dagelijks leven ging overal gewoon door. Nu verder met de reis zelf.

De algemene indruk van de tocht was weer fantastisch: Ongelovelijk vriendelijke en gastvrije mensen. Bijvoorbeeld in parken komen ze altijd naar je toe en vragen ze of je mee wilt dansen, of bieden ze iets te eten aan. 99% v.d. mensen spreekt geen engels, maar ik krijg toch de intentie goed mee (en als Miduk in de buurt is dan helpt dat ook natuurlijk :-). Overal zijn we goed ontvangen, en we hebben geen moment het gevoel gehad in een "vijandelijk" land te zijn. Ook hebben we niet het idee dat het "gemanipuleerd" was, daar was het gewoon te "open" voor. We zijn in veel parken, openbare gebouwen, scholen, musea, tentoonstellingen, metro etc. gweest waar veel (soms heel veel) lokale mensen komen. Ook al is de tocht georganiseerd van a-tot-z en reizen er 3 koreaanse gidsen full-time mee, hadden we niet het idee dat ze dingen acherhouden of niet willen laten zien. Natuurlijk belichten ze hoofdzakelijk de mooie en goede dingen, maar dat zouden wij ook doen, toch? En inderdaad zijn we niet bij de raketlanceer-installaties en zo geweest, maar wel hebben we behoorlijke stukken door het land gereist (centraal DPRK, zuid, oost, etc), en hebben een aantal belangrijke steden gezien, en onderweg zie je ook veel van het platteland. Verder veel 'contact' met de bevolking gehad, bijvoorbeeld in parken, in het pretpark, metro, bloemenfestival, op pleinen, mass-dances, etc. Dit was meer dan in '09, maar nu was de reis ook 12 ipv 6 dagen. Al met al zijn we weer een fantastische ervaring rijker!

Dan nu een kleine van dag tot dag beschrijving van de highlights etc.

di 9-apr: aankomst en kennismaking met de hele leuke groep en gidsen. Groep was 14 personen en er zaten weer een aantal "kleurrijke" figuren tussen: 1 stel Aussies die bv lange tijd in Abudabi en Afrika gewoont hebben, iemand uit Perth die kapitein op een vissersschip is die 6 maanden per jaar van huis zijn, een Rotterdammer die een mooie blonde russische aan de haak heeft geslagen die - hoe kan het ook anders - gek is op wodka en alle andere sterke dranken, een enigzins excentriek stel uit Londen, 2 "backpackers/ , wereldreizigers" met een goeie baan of rijke ouders, etc.

wo 10-apr: Bezoek aan people study house, soort bibliotheek, en daarna art museum, picknick & hike op leuke beg, railway museum, wandeling door PY, bezoek aan middle-school, en ten slotte cafe-latte en cappucino in een "lokale" bar gedronken. Was erg goeie koffie, maar met westerse prijzen. Kwamen ook niet zoveel lokalen, hooguit een aantal hoge partij-figuren. Chinese dinner. De restaurants waar we aten waren vaak lokale rstaurants die door de Noord-Koreaanse reis-agent ge-runned werden, of hotelrestaurants. Dit is ook niet zo vreemd omdat alle restaurants "staats-restaurants" zijn, en er dus alleen mensen komen die bij een bepaalde groep, rang of (staats)bedrijf horen. ons reisbureau moet ook alles regelen via KITC, de staats-reisagent (korean international travel company).

do 11-apr: In de ochtend bezoek gebracht aan het Kumsusan mausuleum waar de "eternal/eeuwige" president Kim Il Sung en de vorige generaal Kim Yong Il liggen opgebaard. Dit is een heel bijzondere ervaring. Hier geldt een dresscode, mannen met stropdas en vrouwen netjes. Dus geen t-shirts, sportschoenen, jeans etc. Naar binnen gaan gaat via vast protocol in rijen van 4. Eerst uitgebreide security check incl. metaaldetectors en fouleren. Je gaat via eindeloze gangen waar schilderijen e.d. hangen en muziek klinkt voordat je bij de overleden presidenten bent die elk in een eigen ruimte liggen opgebaart. Hier loop je ook via vast protocol met vieren omheen en buig je bij voeteneind, links en recht maar niet bij het hoofdeind. Vervolgens nog veel ruimtes met medailles e.d. voordat je buiten op het plein foto's kunt maken van het gigantische complex. 's middags vertrokken naar de bergen in het noorden, mt. Myohyang.

vr 12-apr: Bezoek aan friendship exibition, een gigantische collectie van alle cadeaus van landen en organisaties aan de 3 leiders Kim (Kim Il Sung, Kim Young Il en nu Kim Yong Un). Dit museum is voor een groot gedeelte in de berg gebouwd, daar kom je achter als je de gigantisch lange gangen ziet terwijl het gebouw van buiten kleiner lijkt. Hierna een boedistische tempel bezocht en vervolgens terug naat PY gereden waar we nog art studio's / kunstenaars, schilders e.d. bezocht hebben. Opmerkelijk is dat bij alles wat je bezoekt wel een verhaal en foto's zijn van wanneer 1 van de leiders het bezocht heeft, en overal wel een mozaiek en/of beeld/foto's van de leider(s). Daarna zijn we met de metro geweest tijdens spitsuur. Een hele leuke ervaring. Anders dan de vorige keer hebben we deze keer 4 of 5 stations gereisd en 3 stations bekeken.Vooral de lokale mensen in de metro en stations zijn leuk om te zien. Tijdens de spits is het best druk en zitten de treinen vol. Een ritje kost 0.05€.

za 13-apr: Eerst naar de Juche toren met schitterend uitzicht over PY. Hierna het hoogtepunt van de dag, de filmstudios, de noord-koreaanse versie van universal movie studio's. Hier zijn allemaal sets nagebouwd zoals een chinese straat, een zuid koreaanse jaren '40 straat, etc. Lunch in lokaal restaurant . 's Middags vertrokken naar Kaesung dicht bij de Zuid-Koreaanse grens, onderweg nog een leuke king tomb bezocht. Overnacht in schitterend lokaal hotel in traditionele stijl met courtyards en kamers met vloerverwarming, maar geen warm water (alleen een grote thermoskan met paar liter warm water). Omdat het 's nachts nog best koud is voor de tijd van het jaar (net paar graden boven het vriespunt) was een koude douche 's ochtends geen optie.....

zo 14-apr: Bezoek aan Kaesung koryo museum/temple. Daarna naar de grens met Zuid-Korea genaamd Panmunjom. Naar een debriefing onder begeleiding van soldaten door de verschillende elektrische hekken en andere afscheidingen. De spanning was duidelijk voelbaar, gidsen erg alert etc. Iemand moest bijvoorbeeld een foto deleten/weggooien omdat er een soldaat op te zien zou zijn. 's middags naar de "concrete wall", een muur over de hele breedte van Korea, zo'n 240km lang en 5-8m hoog. US en Z-Korea ontkennen deze muur nog steeds en noemen het een "anti-tank barrier". Met verrekijkers is de muur overigens goed te zien. Hiernaar nog , naar Janam heuvel in Kaesung met mooi uitzicht over de stad. Bijna elke dag hebben we wel een standbeeld van Kim Il Sung en Kim Young Il bezocht en op Janam hill stond ook weer een grote versie. Dit is elke keer een serieus moment, meestal worden er bloemen gelegd (die je eerst moet kopen) en vervolgens moet indereen in 1 rij gaan staan en buigen. Hierna terug gereden naar PY.

ma 15-apr: Verjaardag van Kim Il Sung, een nationale feestdag met overal veel mensen op straat. Eerst naar het "fountain park" met fonteinen. Hierna naar Mansudae statue/beelden, het belangrijkste monument van PY. Het was hier ontzettend druk vanwege de feestdag. Enorme groepen mensen komen hier (verplicht volgens mij) eer betonen aan Kim Il Sung. Er worden heel veel bloemen en bloemstukken gelegd. Er is veel security, zo worden bijvoorbeeld alle bloemstukken met een metaaldetector gecontroleerd. Hierna naar een leuk optreden op een plein. Vervolgens geboortehuis Kim Il Sung bezocht. Ook hier druk met enorme rijen mensen, maar onze groep mocht overal vooraan in de rij aan sluiten. Huis ligt onderaan een mooie heuvel met uitzicht over PY. Volgende stop was Moranbong park met veel lokale mensen die dansen, eten en zingen in het park. Ook hier weer een mooi uitzicht over PY. Hierna is Miduk met grootste deel van de groep naar het circus geweest, maar omdat ik de vorig keer al was geweest ben ik samen met 3 anderen van de groep en 2 gidsen naar een bloemen tentoonstelling geweest. Ook hier staat alles in het teken van Kim Il Sung. Hierna naar een schitterende "mass dance" op een groot plein. De vrouwen komen hier allemaal in Koreaanse kleding, de Hambok en mannen allemaal in pak. Dit is schitterend om te zien en horen. Vervolgens bowling en hotpot dinner. Als laatste naar een pretpark met gloednieuwe atracties zoals een moderne achtbaan, zo'n ding waar je van ~80m hoogte een vrije val maakt, etc. Dit was een leuke afsluiting van een lange, drukke dag. Terug in hotel om 23:00

di 16-apr: Vertrokken naar de havenstad Wonsan wat aan de westkust ligt, een afstand van 230km waar we bijna 4 uur over gedaan hebben. Dit is een heel weinig door westerse toeristen bezocht deel van DPRK. Het is pas 2 jaar open voor toeristen. De rit ernaar toe is heel interessant. De weg zelf is niet zo goed (is wel een van de weinige hoofdwegen), maar het gebied waar je doorheen rijdt geeft wel een goed inzicht in het leven op het platteland van DPRK. Veel boeren die het land bewerken me ploeg en os of me de hand, weinig gemotoriseerde landbouwwerktuigen. Alleen rond PY zie je iets meer tractors, daarbuiten zo goed als niet. Verder veel leuke huisjes, dorpjes, veel mensen langs de weg of in de dorpjes etc. Wandeling door Wonsan gemaaakt (beperkt deel), leuke stad. Lijkt erop dat er in de havenstad niet veel schepen komen.... Ook maar 1 of 2 vissersschepen gezien.

wo 17-apr: Vandaag naar Hungnam, dit ligt 100km noordoostelijk van Wonsan en staat bekend om de mooie stranden. Dit is de 2de grootste stad van DPRK Met 500 duizend inwoners. Onderweg een cooperatieve boerderij bezocht waar 3000 mensen werken. Ze hadden een goed onderhouden collectie van landbouwwerktuigen die het bij ons goed in een museum zouden doen, maar door hun nog volop gebruikt worden.... Dit was dan ook nog een "state of the art" boerderij die meerdere malen door de great leadsrs bezocht is, en een voorbeeld moet zijn voor de rest van het land. Geeft wel enigzins aan hoe slecht het gesteld is met de landbouw in DPRK. Overnacht in beach-resort met huizen aan het strand zonder stromend water. We kregen een grote emmer water die enigzins opgewarmd was door er een verwarmingselement in te hangen, maar 's ochtends was het natuurlijk ijskoud.... Wel mooi strand, maar nog veel te koud voor de tijd van het jaar.

do 18-apr: Kunstmest fabriek bezocht in Hungnam. Heel interessant om een Koreaanse fabriek van binnen te zien. het leukste was een gigantische hal met compressors die zo uit de 18de eeuw konden komen. Operators stonden hier de hele dag oude drukmeters in de gaten te houden en aan wielen/kleppen te draaien om de druk goed te houden, sommige zonder gehoorbescherming terwijl er behoorlijk veel herrie was. Hierna nog een historisch huis bezocht, en terug gereden naar Wonsan.

vr 19-apr: Terug naar PY gereden, onderweg schitterend landschap. 's Middags in PY nog de universiteit van achitectuur bezocht met leuke foto's van veel gebouwen in PY en DPRK. Als afsluitng naar een echt pizzarestaurant in PY geweest. Leuk om te zien dat PY zich duidelijk aan het ontwikkelen is. De pizza's waren trouwens bijzonder goed, en origineel. Lijkt erop dat ze hulp hebben gehad van Italianen :-)

za 20-apr: Vertrek per trein naar Dongtan, wat aan de Chinese kant van de grens ligt. Duurt 5 uur tot aan de grens met leuk uitzicht onderweg. Aan de grens weer uitgebreide camera-controle. Alle foto's worden bekeken en wat ze niet bevalt wordt weg gegooid. Ik had al andere geheugenkaart in de camera gestopt, dus was ok :-). Cabine naast ons was iemand van wie ze de geheugenkaart mee namen en zo goed als alles gewist hebben. Vanuit Dongtan met dezelfde trein door naar Beijing waar we de volgende ochtend om 08:30 aankwamen. Hierna gelijk met een Chinese hogesnelheidstrein (300km/u) door naar Wuxi waar we paar dageb blijven om vrieden op te zoeken, en daarna nog 2 dagen Beijing en dan zit het er voorlopig weer op. Al met al een zeer geslaagde trip naar Noord-Korea!

Al een leuke selectie foto's op Flickr gezet, misschien later nog meer:

http://flickr.com/gp/32782445@N08/t6876A/